“Hallo zeg, kan die boete niet even wat lager?”

Niet eens met boetedoening? Als ondernemer heeft u vanaf dag één te maken met tal van fiscale verplichtingen. U kunt er maar beter aan voldoen om boetes te voorkomen. Die zijn er in verschillende soorten en maten. Waar hangt de hoogte van een boete precies van af en wat kunt u aan een boete doen als u het er niet mee eens bent?

Verzuim- en vergrijpboetes

Om te beginnen is er een belangrijk verschil tussen verzuim- en vergrijpboetes. Bij een verzuimboete verzuimt u de regels correct op te volgen, bijvoorbeeld door te laat uw aangifte in te dienen of te laat te betalen. Bij een vergrijpboete maakt u zich schuldig aan iets wat fiscaal niet door de beugel kan, zoals omzet verzwijgen. Ook moet er sprake zijn van opzet of grove schuld. Dit moet de inspecteur wel eerst zien te bewijzen.

Vaste regels. Fiscale boetes worden vastgesteld aan de hand van tal van vaste regels. Dit zijn vaste bedragen of vaste percentages, vaak met een minimum- en maximumboetebedrag. De fiscus kan hiervan afwijken als er sprake is van bijzondere omstandigheden. Dit kunnen verzwarende, maar ook verzachtende omstandigheden zijn.

Verzwarend of verzachtend? Een belangrijke verzwarende omstandigheid is recidive, oftewel: u gaat vaker in de fout. Dan valt de boete ook hoger uit. Ook tellen persoonlijke omstandigheden mee. Een slechte financiële positie levert bijvoorbeeld meestal een lagere boete op omdat er begrip is voor uw penibele situatie.

Praktijkgeval voor de rechter. Een voorbeeld van een dergelijke vraag werd onlangs behandeld door de Hoge Raad, 12.10.2018 (HR:2018:1895) . In deze procedure stond de vraag centraal of belastingschulden ook in aanmerking worden genomen bij een belabberde financiële positie van een bedrijf. De lagere rechter vond van niet. Anders zou de vreemde situatie ontstaan dat iemand door het niet betalen van belastingschulden een vermindering van boetes zou krijgen, die zijn opgelegd voor het te laat betalen van andere belastingschulden. De Hoge Raad vond dit echter helemaal niet zo vreemd en was van mening dat ook belastingschulden meegenomen moeten worden bij de vraag hoe een bedrijf er financieel voor staat.

Schuld in de schoen van adviseur? Tegenover deze lastenverlichtende omstandigheid stond ook een lastenverzwarende. Uw collega had namelijk de schuld in de schoenen van zijn adviseur willen schuiven. Die zou eraan hebben bijgedragen dat de btw te laat werd afgedragen, maar dit werd niet aannemelijk gemaakt. Anderzijds was de btw weliswaar te laat afgedragen, maar wel tot het juiste bedrag. Dat uw collega werkzaam was als financieel opleider en in zoverre een voorbeeldfunctie diende te vervullen, werd hem eveneens kwalijk genomen. De Hoge Raad verwees de zaak daarom naar een ander hof om opnieuw een juiste straf vast te stellen.

Wat kunt u hiermee?

Fiscale boetes liggen vast volgens bepaalde beleidsregels, maar bij bijzondere, al dan niet persoonlijke, omstandigheden kan hiervan worden afgeweken. Zijn die aanwezig, waardoor uw gedrag minder verwijtbaar is, dan heeft bezwaar en beroep eerder succes. Geef dan wel zo duidelijk mogelijk de argumenten aan waarom een boete in uw geval onredelijk zwaar uitpakt.